Nghĩ rằng AI chỉ dành cho kỹ sư ở Silicon Valley hay những lập trình viên mặc áo hoodie? Nghĩ lại đi.

Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày nay không còn bị khóa sau những dòng mã phức tạp hay chỉ dành cho các startup công nghệ tỷ đô. Giờ đây, bất kỳ ai có một chiếc laptop hoặc điện thoại di động, một ý tưởng vững chắc và sẵn sàng thử nghiệm – đều có thể tận dụng sức mạnh của AI, ngay cả khi bạn chưa từng viết một dòng mã nào.

Từ việc viết email, xây dựng website cho đến phân tích dữ liệu khách hàng, AI đang nhanh chóng trở thành người đồng sáng lập tối thượng.

Và điều tuyệt vời nhất?

Bạn không cần bằng khoa học máy tính để sử dụng nó.

Trong hướng dẫn này, tôi sẽ phân tích cụ thể cách bạn (đúng vậy, bạn đấy!) có thể bắt đầu sử dụng AI trong doanh nghiệp của mình ngay bây giờ. Dù bạn là một solopreneur đang xây dựng MVP đầu tiên hay một nhà sáng lập muốn tăng tốc mở rộng, tôi sẽ hướng dẫn bạn các chiến thuật tiết kiệm thời gian và chứng minh rằng AI không chỉ là tương lai – mà là lợi thế mà các nhà sáng lập cần ngay hôm nay.

Tóm tắt nhanh dành cho người bận rộn

AI có quá “công nghệ” với một số nhà sáng lập không?

Nếu bạn từng nghĩ: “Tôi sẽ dùng AI nếu tôi biết công nghệ”, bạn không đơn độc. Nhưng sự thật là: không có kỹ năng kỹ thuật giờ đây không còn là rào cản.

Thậm chí, đó còn có thể là một lợi thế, nếu bạn biết cách tận dụng.

Bạn không cần biết cách xây dựng AI hay trở thành chuyên gia tạo nội dung bằng AI – bạn chỉ cần biết cách sử dụng nó một cách chiến lược.

Hãy nghĩ về AI như một thành viên trong nhóm. Nó không hoàn hảo, cần được chỉ dẫn và sẽ không tự nhiên sửa chữa một mô hình kinh doanh thất bại. Nhưng với các công cụ và câu lệnh phù hợp, nó có thể thực hiện những việc từng mất hàng giờ chỉ trong vài cú nhấp chuột.

Với các doanh nhân đang đọc bài viết này, tôi biết rằng năng suất và hiệu quả luôn là điều bạn khao khát.

Vai trò của bạn với tư cách một nhà sáng lập không phải là viết code hay huấn luyện mạng nơ-ron. Việc của bạn là kiến trúc sư – người nắm bức tranh lớn và biết cách kết hợp các công cụ AI như các mảnh ghép xây dựng doanh nghiệp.

Tin tốt?

Bạn đã có sẵn kỹ năng để làm điều đó. Nhà sáng lập vốn là những người giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. AI chỉ đơn giản là đòn bẩy mở rộng sức mạnh đó.

Một vài ví dụ cụ thể:

1. Brainstorm ý tưởng kinh doanh mới

Sử dụng ChatGPT để mô phỏng chân dung khách hàng và kiểm tra giá trị đề xuất.

Ví dụ: nếu tôi đang xây dựng một công ty quần áo thể thao, tôi có thể dùng prompt sau:

“Tôi đang khởi nghiệp một thương hiệu quần áo thể thao, tập trung vào chất lượng bền bỉ, phù hợp với thói quen luyện tập của người tiêu dùng. Tôi lấy cảm hứng từ các thương hiệu như Nike, Adidas, Under Armour và GymShark. Bạn có thể giúp tôi xác định 3 nhóm khách hàng mục tiêu chính, bao gồm mục tiêu, nỗi đau và nền tảng nên tiếp cận họ không?”

2. Thiết kế nội dung

Trước đây bạn cần đến designer – giờ bạn có thể dùng các công cụ để tạo mẫu sản phẩm, nội dung mạng xã hội, thậm chí cả logo thương hiệu.

Sử dụng ví dụ ở trên, tôi đã yêu cầu ChatGPT tạo mẫu logo dựa trên mục tiêu và phong cách thương hiệu yêu thích. Dù chưa hoàn hảo, đó là điểm khởi đầu tốt và có thể cải tiến thêm bằng các prompt chi tiết hơn.

3. Hiểu sâu hơn về khách hàng

Bạn có thể nhập kết quả khảo sát vào AI để phát hiện các mẫu hành vi mà không cần mổ xẻ từng dòng dữ liệu. Điều này giúp tiết kiệm hàng giờ phân tích, tăng hiểu biết thương hiệu và là nền tảng cho nội dung trong tương lai.

Prompt Engineering – Kỹ năng mà mọi nhà sáng lập nên thành thạo

Nếu AI là đồng đội mới, thì prompt chính là hướng dẫn sử dụng.

Bạn không cần là lập trình viên, nhưng bạn cần biết cách “giao tiếp” hiệu quả với AI để nhận được kết quả như ý. Đó chính là kỹ năng “prompt engineering”.

Về cơ bản, prompt là một yêu cầu được viết rõ ràng. Nhưng khi làm đúng, nó có thể tạo ra những kết quả rất mạnh mẽ (ví dụ như kế hoạch kinh doanh, email gửi nhà đầu tư, nội dung sản phẩm, hoặc phản hồi chăm sóc khách hàng theo đúng “chất giọng” thương hiệu của bạn).

Tin vui?

Bạn đã làm điều này hằng ngày!

Nếu bạn từng viết brief cho freelancer, gửi email chi tiết, hoặc ghi chú trong app quản lý dự án – bạn đã viết prompt rồi.

Prompt tốt cần gì?

Công thức đơn giản:

Vai trò + Nhiệm vụ + Bối cảnh + Phong cách + Định dạng

Ví dụ:

“Bạn là một chuyên gia marketing [Vai trò]. Viết chuỗi email chào mừng gồm 3 phần cho ứng dụng tập luyện thể thao [Nhiệm vụ], dành cho nữ giới 25–35 tuổi muốn tập tại nhà [Bối cảnh]. Giữ giọng văn thân thiện và truyền cảm hứng [Phong cách]. Mỗi email nên có CTA [Định dạng].”

Prompt này có thể giúp bạn tiết kiệm nhiều ngày viết nội dung, hoặc vài trăm đô thuê freelancer.

Một số prompt mà nhà sáng lập đang dùng:

Nghiên cứu thị trường: “Tóm tắt 5 nỗi đau lớn nhất của solopreneur đang cố gắng ra mắt khóa học online.”

Email bán hàng: “Viết email follow-up cho chiến dịch outreach khi khách hàng đã bấm link nhưng chưa phản hồi.”

Xác thực sản phẩm: “Liệt kê 10 phản đối tiềm năng từ người dùng trước khi đăng ký app tăng năng suất dựa trên subscription.”

Chăm sóc khách hàng: “Phản hồi email yêu cầu hoàn tiền do đơn hàng giao trễ, với giọng văn lịch sự nhưng kiên quyết.”

Mẹo chuyên nghiệp: Tạo thư viện prompt

Khi doanh nghiệp bạn phát triển, hãy lưu lại những prompt hiệu quả nhất trong Notion hoặc Google Sheet. Bạn sẽ xây dựng được một sổ tay cá nhân, có thể tái sử dụng hoặc giao lại cho trợ lý ảo (VA) hoặc nhân viên sau này.

Tránh những cạm bẫy: Những gì KHÔNG nên tự động hóa (ít nhất là lúc này)

AI rất mạnh, nhưng không hoàn hảo.

Khi bạn bắt đầu dùng AI thường xuyên, rất dễ bị lạm dụng quá mức.

Đúng là nó có thể viết email, tóm tắt cuộc họp, tạo landing page chỉ trong vài giờ.
Nhưng không phải thứ gì cũng nên tự động hóa, nhất là khi cái giá phải trả là sự rõ ràng, lòng tin hoặc kết nối thật sự.

Là một nhà sáng lập, bạn cần biết nơi nào nên dùng AI, nơi nào nên giữ con người.

Những sai lầm phổ biến:

1. Tự động hóa quá sớm

Trước khi giao việc cho AI, hãy đảm bảo bạn đã kiểm chứng quy trình hoặc thông điệp.

Ví dụ: đừng tự động hóa toàn bộ chiến dịch email lạnh trước khi bạn biết tiêu đề nào hiệu quả.

2. Mất đi yếu tố con người trong những khoảnh khắc quan trọng

Những tương tác đầu tiên với khách hàng? Nên thật sự cá nhân.

Gửi email cho nhà đầu tư? Cần tùy chỉnh kỹ.

Nhận phản hồi tiêu cực hoặc yêu cầu hoàn tiền? Cần sự đồng cảm thật.

AI có thể soạn nháp, nhưng đừng để nó làm rào cản giữa bạn và người dùng.

3. Tin tưởng mù quáng vào kết quả AI

AI rất tự tin, ngay cả khi sai hoàn toàn. Nó có thể bịa dữ liệu, “chế” case study, hoặc hiểu sai ngữ cảnh nếu prompt không rõ ràng.

Tôi từng yêu cầu ChatGPT trích dẫn câu nói về tình yêu trong loạt sách The Thursday Murder Club của Richard Osman. Nó trả lời rất cảm động – đến mức vị hôn thê của tôi suýt khóc. Nhưng sau đó chúng tôi phát hiện, câu nói đó hoàn toàn không hề tồn tại trong sách!

Bạn không muốn mình giống như tờ Chicago Sun-Times, nơi từng đăng danh sách sách mùa hè do AI tạo – mà trong đó có nhiều quyển… không hề tồn tại.

Luôn luôn:

Kiểm tra lại sự thật

Dùng công cụ kiểm tra đạo văn nếu xuất bản nội dung

Dùng lý trí để đánh giá các gợi ý của AI

4. Mất giọng thương hiệu của bạn

AI như ChatGPT rất giỏi “nghe có vẻ chuyên nghiệp”, nhưng không phải là bạn.

Nếu mọi nội dung bạn xuất bản nghe như các post LinkedIn vô hồn, bạn sẽ bị chìm lẫn giữa đám đông, tất cả dùng cùng công cụ.

Biến AI thành lợi thế cạnh tranh

Những nhà sáng lập thành công không phải là người biết lập trình, mà là người biết thích nghi.

Bạn không cần thành chuyên gia AI. Bạn chỉ cần hiểu cách ứng dụng nó vào doanh nghiệp hiệu quả hơn, thông minh hơn, sáng tạo hơn người khác. Đó chính là lợi thế của bạn.

Hiện tại, phần lớn doanh nhân hoặc bị choáng ngợp bởi AI, hoặc phớt lờ nó. Và đó chính là cơ hội cực lớn cho bạn: trở thành nhà sáng lập biết tư duy chiến lược và hành động như một nhóm 10 người – chỉ với công cụ thông minh và vài câu prompt chuẩn xác.

AI sẽ không viết ra tầm nhìn cho bạn.

Không xây dựng mạng lưới thay bạn.

Không làm việc thay bạn.

Nhưng nó sẽ giúp bạn:

Ra mắt sản phẩm nhanh hơn

Tiếp thị thông minh hơn

Vận hành tinh gọn hơn

Học hỏi nhanh hơn đối thủ

Và điều quan trọng nhất:

Nó không chỉ giúp bạn tiết kiệm thời gian – mà còn giúp bạn mua lại sự tập trung, để bạn có thể làm điều mình giỏi nhất với tư cách một nhà sáng lập.

Castihub dịch